Ontwikkeling duurzaamheid

Het thema duurzaamheid is ontstaan tijdens de ‘Stockholm Conference on the Human Environment’ van 5 tot 16 juni 1972, die bijeengeroepen was onder de Verenigde Naties. Op deze conferentie is er gediscussieerd over de noodzaak van een gemeenschappelijke visie en gemeenschappelijke beginselen om te mensen te inspireren en te leiden om de wereld te behouden en het verbeteren van de menselijke omgeving.

Dit was de eerste grote VN conferentie over internationale milieukwesties en betekende een keerpunt in de ontwikkeling van de internationale milieupolitiek. De conferentie werd geopend en geleidt door de Zweedse premier Olof Palme en de secretaris-generaal Kurt Waldheim om te praten over de wereldwijde toestand van het milieu. In totaal waren er vertegenwoordigers van 113 landen.

De vergadering stemde overeen over een verklaring met daarin 26 beginselen inzake milieu en ontwikkelingen: een actie plan met 109 aanbevelingen. 

Duurzaamheid met betrekking tot de 3P’s

De definitie van duurzaamheid is het bestendig omgaan met de hulpbronnen waarmee de welvaart wordt voortgebracht. Dit betekent dus dat er opgelet moet worden op de grondstoffen, om schaarste te voorkomen.

De term duurzaamheid is ontstaan in de bosbouw, en later is deze ook gebruikt in de visserij. Hier kwam schaarste natuurlijk snel voor door het te veel kappen van bomen of te veel vangen van vissen. Om er voor te zorgen dat deze bronnen niet op raakte, gingen deze branches de natuur zodanig beheren dat de natuurlijke structuren en processen niet werden aangetast. Dit was voornamelijk zodat de toekomstige generaties ook nog gebruik konden blijven maken van deze bronnen. 

Bij duurzame ontwikkelingen is dus sprake van een ideaal evenwicht tussen ecologische, economische en sociale belangen, oftewel Planet, Profit en People.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is standaard voor ondernemen in de 21^ste eeuw. MVO is een vorm van ondernemen gericht op economische prestaties (profit), met respect voor de sociale kant (people), binnen de ecologische randvoorwaarden (planet).

Bij MVO neemt een bedrijf dus de verantwoordelijkheid voor de effecten van de bedrijfsactiviteiten op mens, milieu en winst. Het bedrijf maakt bewuste keuzes om een balans te bereiken tussen de 3P’s. Maar bij MVO wordt dit niet alleen gedaan in het product of de dienst, zoals dat bij duurzaam toerisme wel van toepassing is, maar tevens ook in de bedrijfsvoering. Dus naast een product of dienst, dat gericht is op de 3P’s, op de markt te zetten, doet het bedrijf bijvoorbeeld ook aan recyclen in het bedrijf.

Voor ieder bedrijf zien de MVO-activiteiten er anders uit. Dit hangt af van de bedrijfsgrootte, de sector, de cultuur van de onderneming en de bedrijfsstrategie. Wel moet onthouden worden dat MVO geen eindbestemming is maar een proces. De doelen die nagestreefd worden veranderen in de tijd en met elke bedrijfsbeslissing. Er wordt door de onderneming gezocht naar haalbare stappen om de maatschappelijke verantwoordelijkheid vorm te geven.

Verschillende partijen in de toeristenbranche hebben, om de grote verschillen tussen de bestaande keurmerken van duurzaamheid te verkleinen, het gezamenlijke duurzaamheidlabel ‘Travelife Sustainabillity System’ opgezet. Dit is een onafhankelijk Europees evaluatiesysteem waarin verschillende types accommodaties worden geëvalueerd op basis van dezelfde duurzaamheidcriteria.

Voorbeelden van bedrijven die maatschappelijk verantwoord zijn:

TUI Nederland
TUI is de grootste reisorganisatie in Nederland. In 1998 begonnen zij al met hun eigen richtlijn voor duurzaamheid met vooral aandacht voor milieu en later ook voor sociale aspecten. Inmiddels heeft TUI een duurzaamheidbeleid ‘buy green, sell green, share green & be green’. TUI streeft bijvoorbeeld naar vermindering van het verbruik van water, energie en de hoeveelheid afval. Op sociaal-economisch vlak kijken zij vooral naar arbeidsomstandigheden, het gebruik van regionale producten en de omgang met de lokale bevolking.
TUI Nederland is geëvalueerd door de ‘Travelife Sustainabillity System 

Dierenpark Amersfoort
Ook Dierenpark Amersfoort doet aan maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Tijdens een cursus duurzaam ondernemen van de provincie Utrecht en gemeente Amersfoort, heeft Dierenpark Amersfoort tips en contacten met andere bedrijven opgedaan. Hierdoor heeft het park het ‘Wildlife Fund’ opgericht. Dit is een fonds dat steun biedt aan natuurbeschermingsprojecten die zich inzetten voor natuur- en soortbehoud. Ook steunt het park de Marjo Hoedemaker Elephant Foundation.

Daarnaast vindt Dierenpark Amersfoort het als grootgebruiker belangrijk om bewust met energie en water om te gaan. Daarom heeft het een ‘Greenteam’ samengesteld om haar bedrijfsvoering te verduurzamen. Deze projectgroep kijkt kritisch naar de eigen bedrijfsvoering en adviseert het management over duurzame stappen die kunnen worden genomen.

Het park gebruikt nu dan ook groene energie en bespaart op gas, water en elektra. Ook worden er met nieuwbouw- of renovatieprojecten zoveel mogelijk gebruik gemaakt van FSC-gecertificeerd hout, dit betekend met oog voor de natuur. Ook het papier drukwerk is FSC-gecertificeerd.

Camping Thyencamp
Camping Thyencamp is een camping waar men klimaatneutraal kan kamperen, het is de eerste klimaatneutrale camping in Nederland. De camping wekt elektriciteit op met drie zonnepanelen. Daarnaast gebruikt de campeerder regenwater voor het doorspoelen van de toiletten en werkt de wasmachine met direct heet water uit de zonneboiler.

Door deze energie- en waterbesparinginitiatieven bespaart de camping kosten, zo heeft de camping in het eerste seizoen geen gas hoeven te gebruiken. Het unieke karakter van deze camping spreekt veel bezoekers aan, en levert een grote bijdrage aan het milieu.

Vervulling duurzaamheid in de reisbranche
Het thema duurzaamheid begon bij de ‘Stockholm Conference on the Human Environment’.
Vele beweren dat deze conferentie, en de wetenschappelijke conferenties voorafgaand, een grote inpact had op het milieubeleid van de Europese Gemeenschap (die later uit zou groeien tot de Europese Unie). Dit was het begin van duurzaamheid en dit zou nog veel verder uitgroeien.

Bijvoorbeeld in 1973 creeërde de EU de milieu- en consumenten bescherming directie, en stelde het eerste milieu actie plan op. De belangstelling hiervoor heeft zich een weg gebaand naar beter begrip van de opwarming van de aarde, wat heeft geleid tot verscheidene overeenkomsten zoals de Kyoto Protocol. Dit is een protocool gericht op het bestrijden van de opwarming van de aarde.

Na de ‘Stockholm Conference on the Human Environment’ werd United Nations Environmental Programme (UNEP) gelanceerd met het oog op de Verenigde Naties. Het doel van de UNEP is om leiding te geven en partnerschap aan te moedigen in de zorg voor het milieu door te inspireren, te informeren en het mogelijk maken voor naties en mensen om hun kwaliteit van leven te verbeteren zonder afbreuk te doen aan die van toekomstige generaties.

UNEP is de stem voor het milieu van de VN en werkt in de richting van deze missie door:

• Aanmoedigen van de internationale participatie en samenwerking bij de aanpak van milieuvraagstukken en milieubeleid.
• Het volgen van de toestand van het mondiale milieu en het interpreteren van verzamelde milieugegevens.
• Het creëren van milieubewustzijn in de regeringen, de samenleving en de particuliere sector.
• De coördinatie van de VN-activiteiten met betrekking tot het milieu.
• Het ontwikkelen van regionale programma’s voor duurzaamheid.
• Het helpen van milieuorganisaties, met name die in ontwikkelingslanden.
• Helpen bij het uitwerken van internationale milieurecht.

 Voor- en nadelen van duurzaam toerisme

Duurzaam toerisme is wat anders dan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het verschil is niet groot maar het is er wel. Bij duurzaam toerisme wordt er alleen opgelet op de 3P’s in het product of de dienst. Er wordt verder niet gekeken naar de 3P’s in de bedrijfsvoering.

Duurzaam toerisme kent veel voordelen:
1.   Door rekening te houden met milieu, mensen, natuur en cultuur tijdens de reis zal het in de toekomst ook nog goed mogelijk zijn om te reizen naar de desbetreffende bestemming. Door rekening te houden met al die aspecten raakt de bestemming niet op, zoals bij vele bestemmingen al wel gebeurd is. Als de plek niet uitgeleefd wordt kunnen er in de toekomst nog veen reizigers plezier van hebben.

2.   De lokale bevolking krijgt de kans om inkomsten te hebben. Veel toeristen zorgen voor werkgelegenheid, in derde wereldlanden biedt toerisme voor arme mensen een kans.

3.   Door middel van duurzaam toerisme wordt onze leefomgeving beter. Omdat er nu over het milieu wordt nagedacht kan iedereen in een schone wereld leven.

4.   Door duurzaam toerisme ontstaan er bijzondere reizen. Mensen willen meer dan alleen op het strand liggen, en duurzaam toerisme biedt dat. In contact komen met de bevolking van een land en de cultuur proeven van een bevolking is een unieke ervaring, en draagt bij aan duurzaam toerisme, ook wel community-based toerisme.

5.   De toeristen krijgen meer kennis van andere culturen. Omdat mensen nu liever voor de cultuur op vakantie gaan leren zij dus steeds meer over het buitenland en hun culturen.

Maar natuurlijk zijn er ook nadelen van duurzaam toerisme.
Wanneer er gedacht wordt aan duurzaam toerisme, wordt er vaak gedacht aan toerisme die 0% schade aanricht aan cultuur, natuur en milieu. Maar dit is niet zo, al het toerisme is schadelijk, ook duurzaam toerisme.
1.   Door duurzaam toerisme ontstaat staged Authenticity. De lokale bevolking heeft wellis waar werk door hun cultuur, bijvoorbeeld flamingo dansen, te laten zien aan de toerist. Maar naar verloop van tijd is dit de enige reden om hun cultuur te behouden. Zij doen dit dus alleen nog maar voor de toerist en hun inkomen en niet meer voor het behouden van hun eigen cultuur.

Ook moeten host zich houden aan de regels van de reisorganisatie, anders loopt de host kans op het verliezen van toeristen. De host moet hun oude cultuur telkens opnieuw laten zien, terwijl dat niet meer in hun hedendaagse levensstijl past. Zo mogen zij bijvoorbeeld geen televisie in hun huizen hebben staan, omdat dit niet in de vroegere cultuur past.

2.    Door duurzaam toerisme wordt de toeristenstroom in bepaalde landen verhoogd. Maar hiermee wordt ook het afvalprobleem verhoogd. Elke toerist brengt afval met zich mee. De afval van de toerist blijft op bestemming waardoor de host hiermee blijft zitten. Hierdoor wordt de natuur en het milieu meer vervuild.

Spanje

Spanje is zeer nadrukkelijk bezig met het thema duurzaamheid. In de lijst met 409 meest duurzame bedrijven ter wereld staan 20 Spaanse bedrijven. Dit stond in het jaaroverzicht duurzaamheid 2011 gemaakt door het onafhankelijke Sustainable Asset Management.

Vooral de Spaanse regio Navarra loopt voorop als het om duurzaamheid gaat. Deze regio is dan ook toonaangevend op het gebied van duurzame energie en ecotoerisme. Er zijn dan ook vele accommodaties, campings en organisaties in Navarra die genieten van de natuur en duurzaam toerisme hoog op hun lijstje hebben staan.

Navarra doet veel met duurzame energie. Bijna 70% van de elektriciteit in Navarra komt van de wind en de zon. Ongeveer 50% van het grondgebied staat bekend als (niet-beschermd) grondgebied.

In Navarra zijn vele windmolens te vinden, de hi-tech turbines die veel van de elektriciteit leveren. In de latere jaren ’80 ging deze bergachtige regio bewist over op hernieuwbare, niet-fossiele brandstoffen zoals wind- en zonne-energie, omdat er een gebrek was aan kolen, olie of gas. Navarra genereert meer elektriciteit uit windenergie dan grote EU-landen als Frankrijk of Polen.

Naast de duurzame energie doet Spanje ook aan ecotoerisme. Overal zijn organisaties te vinden die zijn gespecialiseerd in ecotoerisme, wandelen en fietsen. Vooral in de Pyreneeën, vanwege de indrukwekkende bossen die weer worden afgewisseld met groene valleien en natuurlijk de woestijn van Bardenas Reales. Hiernaast zijn er talloze vogelobservatie hutten en het woud van Irati, dit is het op een na grootste beukenbos van Europa.

In Spanje zijn niet alleen duurzame activiteiten te ondernemen, maar ook is er de mogelijkheid om te verblijven in duurzame accommodaties. Er zijn in de regio Navarra al meer dan 600 traditionele en landelijke vakantiehuizen te vinden waarbij ecotoerisme een belangrijke rol speelt. Daarnaast zijn er vele bedrijgjes die ecologische producten op de markt brengen en speelt de natuur een grote rol in de vele tradities en feesten die er zijn te vinden.

http://www.unep.org/Documents.Multilingual/Default.asp?documentid=97&articleid=1503
http://en.wikipedia.org/wiki/United_Nations_Conference_on_the_Human_Environment
http://www.eoearth.org/article/United_Nations_Conference_on_the_Human_Environment_(UNCHE),_Stockholm,_Sweden
http://www.mvonederland.nl
http://nl.wikipedia.org/wiki/Maatschappelijk_verantwoord_ondernemen
http://www.baobab.nl/bewust.asp
http://girasol.jouwweb.nl/docenten/maatschappelijk-verantwoord-ondernemen/voor-en-nadelen-van-duurzaamheid
http://nl.wikipedia.org/wiki/Duurzame_ontwikkeling
http://inspanje.nl/algemeen/2760/20-spaanse-onder-meest-duurzame-bedrijven/
http://www.reisreporter.be/2010/05/14/spaanse-regio-navarra-loopt-voorop-qua-duurzaamheid/